Saír                                       

 

Nome Científico:	Nome científico: Cuculus canorus Linn. Taxonomía: Clase: aves Orden: Cuculiformes Familia: Cuculidae Xénero: Cuculus Especie: Cuculos canorus.     Ir a características
Nome galego	Nome galego: Cuco Outros nomes: en Portugal chámase Cuco-canoro, en Cataluña Cucut e en Euskadi Kukú.   Ir a características
Nome castelán	Nome castelán: Cuco Ir a características
Dimensións	Dimensións: Sobre 33 cms de envergadura de media.       Os machos e as femias son semellantes, inda que a femia soe ser máis apardada. Fotografía Nicolai/Singer/Wothe Nesta fotografías vense os dous. A femia é a da dereita.   Ir a características
Identificación:	Identificación: Os machos teñen a coloración cincenta que se ve na fotografía. O seu peito permite doadamente identificalo. Ten una ala caudal moi longa e cincenta o mesmo que as  ás, que son estreitas. Voando semella un falcón. Pero é distinto.  O pico non ten nada que ver, aparte do vo. O cuco non planea e move as ás de arriba abaixo dunha forma especial. Normalmente non pasa coas súas ás da media do corpo. Nesta sensacional fotografía de Jiri Bohdal está collida nun momento que as ás se acercan o punto central. Nesta outra, tamen sensacional, descoñezo o autor pode apreciarse que as ás non pasan dun plano teórico que atravesaría o cuco polo medio e por suposto paralelo o horizonte. A femia é similar pero algo máis apardada. Ver na fotografía anterior o cuco femia. É moi máis apardada. Ten amarelas as patas,a base do pico e o iris dos ollos. Sensacional fotografía do cuco. Descoñezo o autor. :       Ir a características
Alimentación:	Alimentación: Aliméntase de vermes, eirugas, especialmente a procesionaria do piñeiro (trátase dunha ave moi beneficiosa para os piñeiros), arácnidos, avelaiñas e insectos. Claro que cós tratamentos que hai hoxe para as plagas de estos piñeiros, evidentemente o cuco ten que verse afectado.   Ir a características
Habitats:	Habitats: Monte baixo, cultivo con arboredos intercalados. Tamén na beira dos bosques. Teño oído cucos nas beiras dos ríos, nas primeiras árbores en segunda liña, sobre todo en Leboreiro (Ourense). Este ano 2010 escoito o cuco nos lugares habituais de sempre así en Calvos (Vilasouto-Lugo), en Barxa (A Gudiña), etc. No escoitei o cuco en Calvos no ano 2024. Mal síntoma...     Ir a características
Niños:	Niños: O cuco é un páxaro que pon o ovo en nido alleo, xeralmente de lavandeira, carrizo, etc. O que máis utiliza é o carrizo, pero tamén ferreiriños e paporrubios. Esto sábese dende moi antigo, o cuco pon os ovos en nido alleo. O cuco femia está vixiando a femia de outros paxaros e cando esta se aparta do niño pon o seu rápidamente e guinda un dos outros, así a nai non se dará conta do cambio. É asombroso o parecido dos ovos do cuco cós ovos do paxaro onde fai a operación anterior. O único que o ovo soe ser un pouco máis grande, polo demais é clavado. Incluso pode cambiar a cor según sexa o nido de lavandeira, carrizo ou outro. O pito o cabo duns días guinda fora do niño os outros paxariños. Os 12 días xa voa. Este proceder do cuco produce cousas moi curiosas: as veces o cuco fillo é moi maior que os seus pais, pode darse o caso de que o pai sexa un chochín ou unha carriza. Este dende logo alimenta o seu fillo sin rechistar. Nesta fotografía sacada deste link vese perfectamente a un carrizo pequeniño como todos os carrizos alimentando a un xigante como o cuquiño. Hai cousas na vida...   Hai paxaros que rechazan estos ovos como son a rula que se da conta e guinda o ovo que é máis grande, pero esto é a excepción. Tamén si non se da conta logo cando os cría deixa morrer de fame o cuco, xa que non o alimenta por ser distinto os outros... O carrizo sempre acepta o ovo. Ver este video de youtube, sobre este detalle do cuco. Aquí vese como nun niño puxo o cuco o seu ovo, e o cuquiño que nace o primeiro que fai e guindar o resto fora... Seguidamente os pais soio alimentan ao cuquiño que come todo ó que lle chega e crece moito, moitísimo...as veces é tres ou catro veces os pais e estos non se dan conta...como ensina a vida na natureza... Ver este video. Onde os pais alimentan o cuco, ata fora do nido... Ir a características
Vese nos meses:	Vese nos meses de ... Chega en marzo e marcha (baixe para Kenia, África do Sur, etc.) en xullo e agosto. É moi común. O cucu marca a primavera,  é todo un reloxo, normalmente canta no mes de abril a mediados, pero pode adiantarse. Hoxe en xuño do 2009 xa se comenza a decir que o Cuco xa non se escoita en moitos bosques galegos. Pode ser casualidade, pode, quero pensar que sexa cousa deste ano, que o ano que ven teñamos o cuco a cantar a tope... Quero pensar que aquela "Primavera Silenciosa" da que falaba unha  ecoloxista, en realidade era unha investigadora que escribía libros en defensa da natureza,  nos anos sesenta inda non chegou a Galicia, inda está lonxe... Dende logo mal camiño levamos cos nosos ríos e os nosos bosques...   Ir a características
Interés:	Interés: Nidificante- estival de interés especial. Aliméntase de vermes, eirugas, especialmente a procesionaria do piñeiro (trátase dunha ave moi beneficiosa para os piñeiros) entre outras cousas. O interés por manter este paxaro é moi importante.   Ir a características
Protección:	Protección: Nidificante- estival de interés especial     Ir a características
Curiosidades:	Curiosidades: Poño esta ave xa que para mín representa nos meses de marzo e abril o canto que se escoita nos ríos de Ourense. O cuco escoitase moi lexos.... "cu - cu...cu-cu" da gusto... Pero ollo... Hoxe en xuño do 2009 xa se comenza a decir que o Cuco xa non se escoita en moitos bosques galegos. Pode ser casualidade, pode, quero pensar que sexa cousa deste ano, que o ano que ven teñamos o cuco a cantar a tope... Quero pensar que aquela "Primavera Silenciosa" da que falaba unha ecoloxista, Rachel L. Carson,  nos anos sesenta inda non chegou a Galicia, inda está lonxe... Dende logo mal camiño levamos cos nosos ríos e os nosos bosques...   Confirmo que no ano 2010 o Cuco cantya en Galicia onde tiña que cantar... Menos mal...     Ir a características
Oir como canta e ampliar datos.	O canto do cuco: Canto directo do cuco. O cuco seica canta co pico pechado, así o sonido é fortísimo e chega moi lonxe, casi nun círculo dun quilómetro. Ver este video que o demostra. Por certo o cuco cuca, así é a súa fala. Cucar é sin dudalo cantar o cuco.   Idea recollida do libro "As linguas dos animais", dentro da colección  "Contos do Miño" de A nosa terra. O autor do libro é Anxo Fariña. 2006. Bonito conto.     Atención: Hoxe en xuño do 2009 xa se comenza a decir que o Cuco xa non se escoita en moitos bosques galegos.  Quizás vamos hacia unha "primaveira silenciosa" como decía Rachel L. Carson en 1962 e que tanto criticaron...decía que os insecticidas remataban con todo incluso o home...e seguramente sexa certo...   Ir a características
Folk do cuco:	Folk do Cuco: O cuco ten sona entre os labregos de paxaro moinante (amigo de enganos), polo ben que se apaña para enganar aos compañeiros. Trátase polo tanto do símbolo do egoismo. É considerado o pregoeiro da primaveira. Algúns utilizan o cuco para saber cantos anos lle quedan de vida, para elo a mañanciña hai que ir onde se escoite o cuco, por exemplo preto do río mao en Leboreiro no mes de marzo, unha vez no lugar hai que decir: Cuco rei, cantos anos vivirei?. Tantas veces como faga cu-cú o cuco, eses son os anos a vivir. Tamén se lle pode preguntar:  "Cuco, Farruco, cando me casarei?. Cada cu-cú de resposta indica os anos de soltería. Algúns refráns: Canta o cuco, tempo enxuto. "Cu-cú, tapo-cú, Cu-cú tapo-cú" (para indicar que pode chover, ou sexa cambiar o tempo).  "Dende que ven o cuco, fora o pulpo". "Cando canta o cuco logo ven o grau o suco" Un conto moi interesante sobre o cuco é o seguinte:   "Dicen que cando os rapaces atopan un niño calquera, non convén falar en alto,  xa que si se entera o cuco estará moi atendo. Si os rapaces falan deben falar de seixos, ou sexa chamarlle os ovos seixos, xa que si lle chaman ovos ven o cuco e comeos, mentras que si lle chaman seixos ven o cuco e deixaos". O cucu tamén está moi presente na poesía, por exemplo: O cuquiño a cucar, a ruliña a rular; colle o foliño e vai sementar É unha boa mostra do anterior. Catro aves escollidas son as que pasan o mar; o cuco e máis a anduriña, a rula i o paspallás. Poesía chea  de saudade.  Outra poesía que sona moi ben é a seguinte: O cuco O cuco, cuco, cuqueiro. O cuco, cuco, cucón. ¡Madrugón e cantareiro! ¡Cantareiro e madrugón! Óise pola carballeira o vello cuco souril ó nacer a Primaveira entre o Marzo e o Abril. ¡O vello cuco, cucou e moito máis cucará! ¡O cuco non me capou e nunca me capará! Polas mañás ben cediño o cuco canta "cú-cú". ¡Como o teño por veciño eu trato ao cuco de tu! Sacada dun traballo sobre o cuco feito por Antonio Pestana. Convén aclarar que cando se fala de que o cuco pode capar os homes estase referindo a unha historia que se escoita por Galicia de que a primeira vez, soio a primeira, que se escoita o cuco na primavera debemos ir co estómago non baleiro si non é probable que non teñamos fillos...Logo o resto do ano non importa...   Ir a características
Outro cuco en Ourense:	Outro cuco en ourense: En Galicia houbo ata non fai moito outro cuco o cuco papudo (Clamator glandarius Linn) que era moi común sobre todo en zonas cálidas de Ourense. Hoxe xa non é tan común. Este cuco pon tamén os ovos en niño alleos, máis os seus polos críanse xunto cos das grallas, pegas, choias i estorniños. Fotografía de Ricard Gutiérrez. A parte de arriba son mouras apencadas en branco. O pescozo é branco amarelo. O rabo ten socalcos na parte posterior.   Ir a características                                 Bibliografía da ficha: Fontes :  Guía das aves de Galicia. Xosé M. Penas. Carlos Pedreira e Carlos Silvar. Tamén o Libro "As aves". Tomo II. Atlas de vertebrados de Galicia., da colección do Patrimonio Ecolóxico. Tamén o libro "Más allá de la corredoira" de Jose Curt Martínez. "Primavera silenciosa". Rachel L. Carson. 1962   Ir a características