Un río évos unha cousa moi
seria. Eu vouvos falar dun que descubrín hai pouco tempo, pero denantes
unha condición: non me preguntedes onde está, porque agora xa é meu e
non volo podo decir.
Imaxinade unha ponte de pedra desas que
pasan abondo dos cen anos. Aquí comenza a nosa excursión. Debaixo
dela, tan axiña como asomáde-la cabeza, saen fuxindo como se as levara
o demo dúas ou tres troitas, o cal xa é bo sinal: o meu río ten
troitas. Claro que si non as tivera non podería te-lo título de río.
Eu sinto moito ter que falar deste xeito, pero ó Guadalquivir, poñamos
por caso, para acadar este título fáltalle ter troitas, que non
as ten.

O meu río ten unhas augas cristalinas
que baixan cantareiras que é unha gloria velas, atravesa pradeiras
incribles ás veces e métese por entre dos montes outras a medida que
imos subindo por el de cara ó seu nacemento. No seu leito, area,
pedras, herbas e penas, e nas súas ribeiras unha paisaxe sempre nova
e cambiante, onde árbores a cachón, carballos, faias, choupos,
castiñeiros, acivros, salgueiros, bidueiros, ameneiros, xestas e
toxos compoñen unha masa forestal de verdadeira ledicia. Hai que ver
que cores, verdes, amarelas e castañas, en tódolos tons imaxinables.
Por riba do meu río, no alto, sobre das árbores, voan falcóns,
buxatos e aguias; nos bosques que o arrodean vense as fermosas pegas
rebordás sempre fuxindo e cun pouco de sorte algún pombo co seu
poderoso voar; nos prados hai abastanza de corvos e desas outras pegas
rabilongas brancas e negras que chaman porcas; e por riba da auga,
facendo filigranas, un martiño peixeiro dunha incrible cor azul é a
admiración dun golpe que co seu lombo de palla non sei que diaños
fai á beira do río.

Este é o escenario, só fai falta para
completa-la ledicia que as troitas piquen e sentilas rebulir no cesto
recén sacadas do río. Éche un fermoso cadro ollar un cesto de
troitas do meu río coas súas fermosas cores contrastando co fondo
verde duns felgos arrincados da súa beira. Se por riba de todo isto
levades unha boa merenda e unha bota de viño ¿para que pedir máis?.
O que vos vou contar agora sucedeume no
meu río un día do mes de San Xoán. Escoitade ben:
Unha mañá deste mes máxico saín da casa
coa idea de pasa-lo día neste meu regato e coa teima de pillar unhas
troitas, se elas estuveran pola labor. Gocei coma sempre do día, do
río, da paisaxe, da merenda e do viño da bota. Xa atardecido, deixei
o río coa mesma mágoa de sempre para voltar ó ruído, ó fume e á
rutina.
Unha vez na casa botei de menos os meus
anteollos, que xunto cun bolígrafo ían metidos na súa funda.
-Pois quedaron no río -dixen para min.
E como xa se sabe que non hai ben que por mal
non veña, tampouco esta era unha mala razón para voltar ó día
seguinte co gallo de atopalos.
E así o fixen. Erguinme moi cedo e todo
decidido volvín de novo percorre-lo camiño do día anterior en
procura das malfadadas gafas. Por máis que as busquei non houbo forma
de atopalas, ata que xa canso senteime a beira do río a ver pasa-la
auga, e estando deste xeito vin unha bandada de troitas desfilando
corrente arriba, talmente como se foran en procesión a algures.
¡Algo estaba a pasar no río!.
Moi intrigado, fun pola beira del tras
delas ata que por debaixo das raíces dun ameneiro vin unha
"condanada" duns tres quilos que, coas miñas gafas postas,
tal parecía como se falase e lles dese consellos ás máis pequenas,
mentras que co bolígrafo...
¡Vaites, vaites!, tampouco é a cousa para poñerse
así, se non o queredes crer estades no voso dereito.

Eu confeso que estou tolo polos ríos
ou, para falar con máis propiedade, devezo polos regatos troiteiros,
eses que baixan ledos dos penedos, brincando sobre das penas, e
partindo desta premisa calquera cousa pode suceder.
Para rematar, xa que non vos podo decir
onde está o meu río, vouvos dar un consello:
Collede a Nacional VI de cara a Madrid,
e pasada a costa do Sal metédevos por calquera estrada, pista ou
corredoira que atopedes. Cando cheguedes a unha ponte vella baixade do
coche, e se ó mirar por baixo delan saen dúas ou tres troitas
fuxindo como tolas aparcade ben, collede os aparellos e ..¡boa sorte!.
¡Ah!, non esquezades bota, que o
río dá moita sede.

Nota: o dibuxo ven no libro e firma J.
González Collado. As fotografías son de Jose A. López e o
autor da www. O texto, marabilloso é de Xosé Bergantiños.
Saír